Được thành lập năm 1988 từ việc tách ra từ xã Đạo Nghĩa, đến năm 2005, xã Nhân Cơ được chia tách thành hai xã là Nhân Cơ và Đắk Wer. Năm 2025, sáp nhập 03 xã Nhân Cơ, Nhân Đạo, Đắk Wer thành xã Nhân Cơ mới, điều này tạo cơ hội lớn để phát triển kinh tế một cách toàn diện, bền vững và mạnh mẽ về công nghiệp, nông nghiệp (khai thác khoáng sản, khai thác Bôxit, và các loại cây công nghiệp dài ngày có giá trị kinh tế cao như cà phê, hồ tiêu, điều, cao su và các loại cây ăn trái…).
a) Điều kiện tự nhiên
- Vị trí địa lý: Xã Nhân Cơ có vị trí liền kề giáp với xã Kiến Đức, xã Quảng Tân, xã Trường Xuân, phường Nam Gia Nghĩa, phường Đông Gia Nghĩa;
- Xã có vị trí địa lý tương đối thuận lợi, có tiềm năng phát triển kinh tế do có khu công nghiệp Alumin Nhân Cơ; có tuyến đường Quốc Lộ 14 chạy qua.
- Về địa hình:
+ Ở độ cao trung bình 700m so với mặt nước biển, địa hình xã Nhân Cơ nhìn chung mang đặc trưng của địa hình vùng cao nguyên với dạng địa hình đồi núi bằng lượn sóng.
+ Địa hình Nhân Cơ bị chia cắt nhiều bởi địa bàn xã có hệ thống suối khá dày và phân bổ đều khắp. Sông suối ở đây không những là nơi cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất, đời sống của nhân dân, mà còn là nguồn thủy năng quan trọng.
- Về khí hậu: Khí hậu được pha trộn giữa khí hậu cao nguyên mát dịu với khí hậu nóng và mưa nhiều của miền Đông Nam Bộ, với những đặc trưng chính sau:
+ Nắng nhiều, trung bình 2.000 – 2.200 giờ/năm, nhiệt độ đều cao quanh năm, trung bình 24 - 250C, tối thấp trung bình 20 – 210C và tối cao trung bình 29 – 300C, biên độ ngày và đêm chênh lệch lớn, hầu như không có bão. Đây là những điều kiện hết sức thuận lợi để phát triển các loại cây trồng, đặc biệt là đối với các cây công nghiệp lâu năm trên địa bàn xã.
+ Lượng mưa bình quân trong năm khá cao, trung bình 2.200 – 2.300mm/năm, số ngày mưa nhiều (trung bình gần 156 – 170 ngày/năm), nhưng phân bố không đồng đều giữa các tháng trong năm và chia thành 02 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô, trong đó:
+ Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 11 với lượng mưa chiếm trên 90% tổng lượng mưa cả năm, đặc biệt là vào tháng 09 và tháng 10 lượng mưa bình quân tháng lên đến 300 – 400 mm và thường mưa thành đợt 5 – 7 ngày liên tục kèm theo những cơn giông lớn.
+ Mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau với lượng mưa chỉ chiếm gần 10% lượng mưa cả năm, đặc biệt các tháng 1, tháng 2, tháng 3 hầu như không có mưa, cộng với nhiệt độ không khí cao, gió Đông Bắc thổi mạnh, độ ẩm không khí xuống thấp dưới 80%, đã gây ra tình trạng khô hạn, làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng vật nuôi. Vì vậy, việc quản lý, vận hành các công trình thủy lợi để trữ và cung cấp nước trực tiếp cho sản xuất và sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô có vai trò rất quan trọng.
- Các nguồn tài nguyên
+ Tài nguyên đất: Diện tích tự nhiên 158km2; Tài nguyên đất khá phong phú, đa dạng bao gồm: Đất qley, đất đỏ, đất xám và nhóm đất biến đổi. Trong đó nhóm đất đỏ có tỉ trọng lớn nhất, khoảng 88,9% diện tích đất tự nhiên, thích hợp cho phát triển các loại cây lương thực, cây công nghiệp hang năm và chăn nuôi.
+ Tài nguyên nước: Diện tích mặt nước gồm các lòng hồ như: lòng hồ thủy điện Đắk R’Tih, hồ đập Nhân Cơ, đập thủy lợi thôn 11, đập thủy lợi thôn 12 phục vụ cho sản xuất nông nghiệp rất thuận lợi và các ao, hồ phục vụ nuôi trồng thuỷ sản.
+ Tài nguyên khoáng sản: Xã Nhân Cơ có tài nguyên khoáng sản tương đối phong phú như: Mỏ đá có thể khai thác phục vụ xây dựng cơ bản, đường thủy lợi và quặng Bô-xit với trữ lượng khá lớn.
- Về quy mô dân số: 27.898 người, được chia thành 25 thôn và 03 bon. Trên địa bàn có 19 dân tộc thiểu số với 945 hộ, 4.103 khẩu cùng sinh sống, lao động, sản xuất.
b) Điều kiện Kinh tế
- Ngành nông nghiệp: Ngành nông nghiệp vẫn giữ vai trò chủ yếu trong nền kinh tế và thu nhập của đại đa số người dân.
+ Diện tích và sản phẩm nông nghiệp tập trung vào một số cây trồng chủ yếu gồm cà phê, hồ tiêu, cao su, điều, cây ăn trái, cây hàng năm gồm các loại cây mỳ, bắp, khoai lang, đậu các loại và rau xanh. Hiện nay, giá cả các mặt hàng nông sản như cà phê, tiêu, sầu riêng,… đã có bước khởi sắc giúp nguồn thu nhập của người dân tăng lên, tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn. Tuy nhiên do ảnh hưởng của thời tiết, năng suất của một số mặt hàng nông sản như cà phê, điều, tiêu giảm đi so với cùng kỳ năm trước.
+ Tình hình chăn nuôi trên địa bàn xã Nhân Cơ đã dần ổn định và từng bước phát triển, số lượng hộ dân tham gia vào lĩnh vực chăn nuôi và số lượng đàn vật nuôi ngày càng tăng; một số cơ sở chăn nuôi đã và đang áp dụng các mô hình chăn nuôi khép kín, ứng dụng khoa học công nghệ vào chăn nuôi; thu nhập từ lĩnh vực chăn nuôi ngày càng cao; sản lượng, chất lượng sản phẩm chăn nuôi đã và đang đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ ngoài thị trường; công tác phòng ngừa, kiểm soát dịch bệnh trong chăn nuôi được triển khai có hiệu quả; việc đảm bảo vệ sinh môi trường trong chăn nuôi cơ bản được kiểm soát, chưa để xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
- Ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp:
Ngành công nghiệp đang ngày càng tăng trưởng cao, có tác dụng thúc đẩy phát triển các lĩnh vực khác, thu hút, tạo việc làm, công nghiệp hóa sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản để nâng cao giá trị sản phẩm, kiến tạo hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho nền kinh tế.
Trên địa bàn xã có 01 nhà máy sản xuất quặng Bau-xit với quy mô lớn; 01 trạm trộn bê tông với công suất lớn; 01 nhà máy sản xuất tinh bột sắn. Bên cạnh đó, trong thời gian tới, 01 nhà máy luyện kim nằm trong Khu công nghiệp Nhân Cơ sẽ đi vào hoạt động. Ngoài ra, trong tương lai, dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ 2 sẽ được đầu tư triển khai tại địa bàn xã Nhân Cơ với diện tích khoảng 400ha.
Các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp: Tập trung phát triển sản xuất hàng tiêu dùng như mộc dân dụng, may mặc, ống nước, sản xuất thực phẩm, hàng mỹ nghệ truyền thống và cơ khí sửa chữa.
- Ngành thương mại - Dịch vụ: Mạng lưới Thương mại- Dịch vụ (TM – DV) phát triển đồng bộ, không ngừng nâng cao doanh thu, mở rộng thị trường và đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng, sinh hoạt của nhân dân.
+ Hiện tại trên địa bàn xã có 157 doanh nghiệp có phát sinh doanh thu; tổng số cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể là 1.452 cơ sở.
+ Dịch vụ giao thông vận tải đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa và hành khách trên địa bàn.
+ Dịch vụ bưu chính viễn thông phát triển với tốc độ nhanh đáp ứng nhu cầu người sử dụng, chất lượng mạng lưới về cơ bản được hiện đại hóa và có sức cạnh tranh để phát triển. Chất lượng phục vụ, chăm sóc khách hàng đã được cải thiện.
c) Văn hóa – Xã hội
- Về giáo dục: Toàn xã có 14 trường học, gồm 01 trường THPT, 04 trường THCS, 04 trường tiểu học và 05 trường mầm non (trong đó có 02 trường mầm non tư thục), giảm 01 trường tiểu học so với đầu nhiệm kỳ. Công tác giáo dục ngày càng nâng cao về chất lượng, số học sinh hoàn thành chương trình tiểu học đạt 100%; số học sinh tốt nghiệp THCS đạt 100%; tỷ lệ trẻ 05 tuổi được lên lớp 1 đạt 100%. Cơ sở vật chất giáo dục trên địa bàn xã được đầu tư xây dựng đáp ứng nhu cầu dạy và học
- Về Y tế: Năm 2024, tỷ lệ trẻ em dưới 01 tuổi được tiêm chủng đầy đủ 08 loại vắc xin đạt 97,1% (gần đạt chỉ tiêu Nghị quyết); tỷ lệ trẻ em dưới 05 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng: 15,17%, đạt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra. Tỷ lệ người dân tham gia BHYT đến 30/4/2025 đạt 91,22%, chưa đạt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra.
- Về văn hóa, thông tin, thể dục, thể thao:
+ Hoạt động văn hóa, thông tin, thể dục, thể thao và phát thanh truyền hình khá phong phú, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị ở địa bàn và từng bước nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân trong xã.
+ Hệ thống thông tin cơ sở đã được quan tâm đầu tư nâng cấp, cải tạo, từng bước đáp ứng nhu cầu tiếp cận thông tin của người dân trên địa bàn.
+ Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nếp sống mới, gia đình văn hóa, xóm văn hóa, thôn văn hóa ngày càng được quan tâm, chú trọng.
Hằng năm, tiến hành triển khai cho các thôn, bon đăng ký xét các danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn bon văn hóa”. Xã Nhân Cơ được công nhận đạt danh hiệu “Xã văn hóa” năm 2021.